PCOS, (z ang. polycystic ovary syndrome czyli zespół policystycznych jajników) jest zaburzeniem charakteryzującym się obrazem zespołu wielotorbielowatych jajników w USG, a także ich nieprawidłowym funkcjonowaniem. Zespołowi policystycznych jajników bardzo często towarzyszy szereg zmian hormonalnych ogólnoustrojowych, związanych z zaburzeniem kontroli oraz wykorzystywania glukozy (problem insulinooporności), czy otyłość. Powstają wtedy pęcherzyki, a ich wzrost zatrzymuje się na poziomie etapu selekcji. Z tego powodu uznaje się, że przyczyną PCOS są zaburzenia owulacji.

Zazwyczaj PCOS stwierdza się u kobiet w wieku rozrodczym. Zespół policystycznych jajników jest jednym z najczęstszych przyczyn problemu z miesiączkowaniem i zbyt dużego wydzielania hormonów typu męskiego, powodując tym samym nadmierne owłosienie - hirsutyzm, a także trądzik. Nieregularne cykle lub brak miesiączki to konsekwencja zaburzeń owulacji, które prowadzą do niepłodności.

Przy PCOS wzrasta również ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2, a także insulinooporność.

Kobiety z zespołem policystycznych jajników zmagają się z nieregularnymi krwawieniami, brakiem miesiączki, rzadkim miesiączkowaniem, czy cyklami miesiączkowymi, które charakteryzują się brakiem owulacji. Pojawiają się również wtedy problemy z zajściem w ciąże. Zespół policystycznych jajników, a ciąża, jest tematem trudnym, jednak dzięki rozwojowi współczesnej medycyny takie pacjentki mogą mieć dzieci.

Diagnoza PCOS może wskazać na za duże stężenie męskich hormonów.

Typowe objawy kobiet cierpiących na PCOS:

• nadmierne owłosienie twarzy oraz ciała (spowodowane pojawieniem się zbyt dużej liczby męskich hormonów płciowych)
• zakola albo łysienie
• przetłuszczająca się cera, występowanie trądziku
• obniżony ton głosu

Do objawów klinicznych pacjentek cierpiących na zespół policystycznych jajników zalicza się:

• nadmierne tycie ( kobiety z PCOS mogą mieć jednak prawidłową masę ciała)
• nadciśnienie
• podwyższony poziom cukru
• zwiększenie objętości jajników
• torbiele w jajnikach
• nadmiar androgenów
• zaburzenia hormonalne

Inne objawy PCOS to:

• otyłość typu brzusznego
• cienkie włosy
• bóle miednicy
• złe samopoczucie
• problemy ze snem

Pojawienie się takich objawów nie musi oznaczać tylko i wyłącznie PCOS. Duża część z nich może być skutkiem innych chorób. Bardzo ważne jest, więc zadbanie o szczegółową diagnostykę oraz badania laboratoryjne. Rozpoznanie PCOS nie zawsze jest łatwe, a cechy zespołu policystycznych jajników bywają bardzo różne.

W przypadku, kiedy kobieta nie planuje ciąży, a zmaga się z objawami związanymi z trądzikiem, nadmiernym owłosieniem, czy nieregularnymi miesiączkami, lekarz zazwyczaj zaleca dwuskładnikową tabletkę antykoncepcjną (DTA). W większości przypadków powyższa terapia leczenia PCOS pomaga. Jeśli natomiast stosowanie DTA oraz inne leczenie dermatologiczne nie przynosi oczekiwanych rezultatów lekarz zazwyczaj rozważa zastosowanie innych leków wykazujących działanie anty-androgenne.

U pacjentek zmagających się z insulinnopornością oraz wywiadem rodzinnym w kierunku cukrzycy czasami zaleca się Metforminę, czyli doustny preparat zwiększający wrażliwość tkanek na insulinę.

U kobiet, które planują zajść w ciążę stosuje się natomiast tzw. stymulację owulacji. Lekarz najczęściej zaleca stosowanie takich leków jak letrozol, czy cytrynian klomifenu. Tego typu preparaty stosuje się przez kilka dni, a rozpoczyna ich przyjmowanie w trakcie albo zaraz po krwawieniu.

Należy wiedzieć że leczenie zespołu policystycznych jajników w dużym stopniu zależy od wieku oraz planów rozrodczych kobiety. W przypadku pacjentek starających się o dziecko leczenie niepłodności jest zależne od stopnia PCOS. Metod jest jednak wiele, zaczynając od leków po bardziej skomplikowane i złożone procedury medyczne.

Ponadto kluczową rolę odgrywa tutaj zmiana stylu życia. Chodzi przede wszystkim o zmianę nawyków żywieniowych, a także zwiększenie aktywności fizycznej. Bardzo ważne jest również nie palenie papierosów.Pacjentki z PCOS powinny w szczególności dbać o siebie i prowadzić zdrowy styl życia.

Jeśli chcesz poznać przyczyny zespołu policystycznych jajników i dowiedzieć się więcej na temat leczenia farmakologicznego dołącz do platformy edukacyjnej BezTabletek.pl. Sprawdź jak wygląda rozpoznanie zespołu policystycznych jajników oraz jakie badania wykonać w kierunku PCOS. Dowiedz się czy warto wykonywać badania hormonalne. Jedna płatność = dożywotni dostęp.