Dieta trzustkowa - tygodniowy jadłospis

Wśród produktów zalecanych na diecie trzustkowej znajdują się m.in.: owoce, szczególnie te z dużą ilością witaminy C. Świetnym wyborem będą takie warzywa jak: marchew, dynia, seler czy pomidor bez skórki. Pieczywo należy wybierać jasne, najlepiej pszenne, a dietę można uzupełniać sucharkami, lub biszkoptami. Na chlebie sprawdzi się miód, chuda szynka, chudy twaróg lub dżem bez pestek. Z mięs warto wybierać chudą cielęcinę, a więc indyka, kurczaka lub królika, a także młodą wołowinę.

Natomiast z ryb, które świetnie się sprawdzą na diecie trzustkowej, warto wybrać pstrąga, sandacza, łososia lub szczupaka. Świetnym urozmaiceniem w codziennej diecie będą także desery typu kisiel, suflet czy budyń. Do menu warto dołączyć łagodne przyprawy, jak bazylia, majeranek, koper czy tymianek.

Poniżej przedstawiono tygodniowy jadłospis dla osób stosujących dietę trzustkową lub tych, które muszą przejść na ten rodzaj sposobu żywienia. Regularne stosowanie pozwoli odciążyć trzustkę, a także wspomoże jego prawidłowe funkcjonowanie. Warto pamiętać, że w diecie trzustkowej należy zrezygnować ze smażenia przygotowywanych potraw. Najlepiej sprawdzą się dania gotowane na parze z dodatkiem warzyw pozbawionych skórek. Ten rodzaj diety, sprzyja spożywaniu owoców, warzyw, chudego mięsa oraz nabiału. W czasie stosowania diety trzustkowej należy całkowicie zrezygnować ze spożywania alkoholu. 

Poniedziałek 

• śniadanie: Jajecznica na parze ze szczypiorkiem z dodatkiem pomidora bez skórki oraz jasnym pieczywem  
• drugie śniadanie: koktajl migdałowy z dodatkiem banana i mango. Owoce należy zmiksować z napojem migdałowym. Opcjonalnie dodać wiórki oraz płatki ryżowe
• obiad: gotowana na parze pierś z kurczaka z ziemniakami, brokułami oraz marchewkami, które również powinny zostać ugotowane na parze. 
• podwieczorek: serek wiejski z dodatkiem koperku oraz kromką jasnego pieczywa 
• kolacja: zupa pomidorowa przygotowana z wywaru warzywnego z jasnym makaronem

Wtorek 

• śniadanie: jasne pieczywo z masłem, twarogiem (chudym), wędliną drobiową oraz pomidorem bez skórki 
• drugie śniadanie: budyń lekkostrawny z kaszy jaglanej z dodatkiem musu jabłkowego 
• obiad: łosoś pieczony w folii z dodatkiem ugotowanych ziemniaków i bukietem ulubionych warzyw 
• podwieczorek: Naleśniki z jogurtem kokosowym oraz dodatkiem jagód/ borówek 
• kolacja: zupa mleczna 

Środa 

• śniadanie: Chleb pszenny z polędwicą z indyka, cukinia duszona z obranymi ze skórki pomidorami
• drugie śniadanie: Kasza manna z morelami 
• obiad: Cielęce pulpety z ugotowanymi brokułami oraz sosem bazyliowym 
• podwieczorek: koktajl owocowo warzywny z marchwi, mango oraz pomarańczy 
• kolacja: Zupa krem z marchewki 

Czwartek 

• śniadanie: Bułka pszenna z szynką oraz gotowanymi warzywami 
• drugie śniadanie: Jaglanka z nektarynką i jogurtem naturalnym 
• obiad: Ryż z potrawką z indyka podawany z ugotowanymi różyczkami brokułów
• podwieczorek: Smoothie warzywno owocowe 
• kolacja: Suflet z ryżu z wybranymi warzywami 

Piątek 

• śniadanie: Kromki chleba pszennego z polędwicą z kurczaka i obranym ze skórki pomidorem 
• drugie śniadanie: Jogurt naturalny z dodatkiem gotowanej gruszki i daktylami 
• obiad: Pstrąg pieczony w folii z dodatkiem gotowanych ziemniaków oraz cukinii bez skórki gotowanej na parze 
• podwieczorek: Jaglanka podana z cynamonem i bananami 
• kolacja: Budyń bananowy 

Sobota 

• śniadanie: Zupa mleczna (niska zawartość tłuszczowe mleka) z kaszą manną 
• drugie śniadanie: Bułka pszenna z chudą wędliną i serkiem twarogowym 
• obiad: Zupa krem z białych warzyw 
• podwieczorek: Domowy kisiel podawany z malinami lub borówkami 
• kolacja: Pieczona dynia podana z marchewką oraz młodą pietruszką.

Niedziela 

• śniadanie: Pieczywo pszenne z chudym białym serem i warzywami obrany
• drugie śniadanie: sucharki 
• obiad: Kurczak w sosie miodowo musztardowej gotowany na parze, podawany z ziemniakami z koperkiem oraz mizerią 
• podwieczorek: Ugotowany ryż podawany z potartym jabłkiem i cynamonem
• kolacja: Zupa krupnik przygotowana na wywarze warzywnym.

Odpowiednio zbilansowany jadłospis w dużej mierze odciąży trzustkę, złagodzi dolegliwości bólowe oraz będzie zapobiegał występowaniu niedoborów pokarmowych. Jeżeli chory cierpi na przewlekłe zapalenie trzustki, dieta lekkostrawna musi zostać wdrożona na stałe, ważne więc, by była odpowiednio urozmaicona. 

Sprawdź również nasz artykuł dotyczący diety w chorobach tarczycy z przykładowym jadłospisem i o diecie trzustkowej.

Dieta trzustkowa skupia się przede wszystkim na zmniejszeniu obciążenia trzustki poprzez spożywanie lekkostrawnych posiłków oraz eliminację produktów, które mogą podrażniać lub przeciążać ten organ. Ważne jest również, aby dostarczać organizmowi odpowiednich składników odżywczych, które wspomagają regenerację i prawidłowe funkcjonowanie trzustki.

Białka są niezwykle ważne w diecie trzustkowej, ale powinny pochodzić z lekkostrawnych źródeł. Należy unikać tłustego mięsa i smażonych potraw, które obciążają trzustkę. Zalecane źródła białka to:

- Chude mięso, takie jak drób (kurczak bez skóry), indyk czy królik,

- Ryby o niskiej zawartości tłuszczu (np. dorsz, pstrąg),

- Jajka, najlepiej gotowane na miękko lub w postaci jajecznicy bez tłuszczu,

- Rośliny strączkowe, takie jak soczewica, fasola czy ciecierzyca, które stanowią alternatywę dla białka zwierzęcego.

Trzustka nie lubi tłuszczu w nadmiarze, zwłaszcza tłuszczów nasyconych i trans, które mogą przyczynić się do stanu zapalnego. Zamiast tego wybieraj zdrowe tłuszcze:

- Oliwa z oliwek – bogata w jednonienasycone kwasy tłuszczowe, które są korzystne dla zdrowia,

- Olej rzepakowy – również lekkostrawny, zawiera cenne kwasy omega-3,

- Awokado – dostarcza zdrowych tłuszczów, które nie obciążają trzustki.

Dieta trzustkowa powinna być oparta na węglowodanach złożonych, które dostarczają energii w sposób stopniowy, nie powodując nagłych skoków poziomu cukru we krwi. Zamiast produktów bogatych w cukry proste, warto sięgać po:

- Pełnoziarniste produkty zbożowe, takie jak brązowy ryż, kasze, pełnoziarniste pieczywo,

- Warzywa, zwłaszcza te niskoskrobiowe, jak brokuły, szpinak, papryka, cukinia,

- Owoce, ale w umiarkowanych ilościach, najlepiej niskoglikemiczne, jak jagody, jabłka, gruszki.

Błonnik odgrywa ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu trzustki, ponieważ reguluje procesy trawienne i zapobiega zaparciom. Dobrze wkomponowane źródła błonnika to:

- Owoce i warzywa, szczególnie surowe, gotowane na parze lub pieczone,

- Produkty pełnoziarniste, które dodatkowo stabilizują poziom cukru we krwi,

- Orzechy i nasiona, choć należy spożywać je w umiarkowanych ilościach ze względu na zawartość tłuszczu.

Alkohol i słodzone napoje są szczególnie szkodliwe dla trzustki. Alkohol może prowadzić do ostrego zapalenia trzustki, a napoje gazowane i słodkie mogą obciążać ją nadmiarem cukrów prostych. Zamiast tego:

- Woda powinna być podstawowym napojem, ewentualnie z dodatkiem cytryny lub świeżej mięty,

- Herbaty ziołowe (np. rumianek, mięta) wspierają trawienie i są łagodne dla trzustki.

- Tłuste, smażone potrawy – obciążają trzustkę i mogą prowadzić do zaostrzenia stanów zapalnych,

- Słodycze i produkty z dużą zawartością cukrów prostych – mogą powodować nagłe skoki poziomu cukru we krwi,

- Przetworzona żywność – zawiera konserwanty, tłuszcze trans oraz inne substancje, które mogą pogorszyć stan zdrowia trzustki.