Ospa wietrzna - objawy i rozpoznanie
Ospa wietrzna jest chorobą o charakterze zakaźnym, a wywołują ją wirusy ospy wietrznej i półpaśca (Varicella-zoster virus-VZV). Bardzo często ta choroba nazywana jest "wiatrówką". Czynnikiem zakaźnym ospy wietrznej jest człowiek, a zarazić się nią można poprzez kontakt z osobą chorą. Ospa wietrzna pojawia się głownie u dzieci do 12 roku życia i ma u nich zazwyczaj łagodny przebieg. Wystąpić może jednak również u młodzieży, czy osób dorosłych. Ospa wietrzna u dorosłych charakteryzuje się cięższym przebiegiem i powoduje większą liczbę powikłań.
Wirus VZV przenoszony jest na drodze kropelkowej, wraz z powietrzem (nawet na odległość kilkudziesięciu metrów). Z tego powodu ta choroba nazywana jest ospą wietrzną. Zarażenie oraz zachorowanie na nią występuje na skutek kontaktu z osobą chorą. W jej przypadku zakaźność jest na bardzo wysokim poziomie. Przeniesienie choroby jest również możliwe na drodze bezpośredniej, czyli w wyniku kontaktu z przedmiotami, garderobą lub ręcznikami mającymi kontakt z płynem, który wydziela się z pęcherzyków skórnych osoby chorej.
Pierwsze objawy ospy charakteryzują się zazwyczaj wystąpieniem u osoby zarażonej kiepskiego samopoczucia, bóli mięśni, głowy, gorączki, a nawet biegunki. Z czasem zaczyna dochodzić natomiast do wysypu wykwitów, czyli drobnych, czerwonych plamek, które są rozmieszczone nieregularnie na skórze tułowia, twarzy, a także na owłosionej skórze głowy. Część z nich znika samoistnie, a pozostałe szybko się przekształcają. W ciągu kilkunastu godzin przechodzą przez kolejne fazy rozwoju, czyli od różowej plamki przez grudkę, aż do momentu pojawienia się delikatnego pęcherzyka otoczonego czerwoną obwódką.
Ponadto dla objawów ospy wietrznej charakterystyczne jest pojawianie się wysypki w kilku rzutach, a to z kolei powoduje różnorodność zmian skórnych. Wysypka towarzysząca ospie wietrznej powoduje również swędzenie i zmiany pojawiać się mogą na błonach śluzowych, a w szczególności:
- w okolicy ujścia cewki moczowej
- krtani
- narządów płciowych
- jamy ustnej,
- spojówkach i strunach głosowych
- jelit
Na ospę wietrzną zachorować mogą także kobiety w okresie ciąży. To natomiast może skutkować zakażeniem płodu i tym samym niekorzystnymi powikłaniami. Zachorowanie w I trymestrze nie wiąże się z ryzykiem poronienia. Zakażenie w późniejszym okresie, czyli między 13. a 20. tygodniem może natomiast skutkować wystąpieniem choroby u płodu - ospy wrodzonej. Objawia się ona m.in: małą masą urodzeniową, zmianami bliznowatymi w obrębie dermatomów, zaburzeniami neurologicznymi, jednostronnymi wadami kończyn, czy wadami oczu.
Leczenie ospy wietrznej
Leczenie ospy wietrznej ma wyłącznie charakter objawowy, który polega na obniżaniu gorączki i łagodzeniu nieprzyjemnego swędzenia wysypki, poprzez stosowanie przepisanych przez lekarza środków przeciwświądowych. Ryzyko nadkażeń bakteryjnych można natomiast zmniejszyć dzięki częstym kąpielom, a także zmianie pościeli z dodatkiem płynów antyseptycznych. Dużą rolę odgrywa tutaj również często zmiana ubrania. W leczeniu osoby zarażonej ważne jest przyjmowanie dużej ilość płynów i stosowanie zdrowej diety. Na nie przyjemny oraz dokuczliwy świąd można również przyjmować wapń. Należy wiedzieć, że w przypadku pojawienia się powikłań po ospie wietrznej konieczna jest hospitalizacja.
W celu zapobiegnięcia zarażenia można udać się na szczepienie przeciwko ospie wietrznej. Po szczepieniu przeciw ospie, VZV w organizmie zostają wytworzone przeciwciała i powstaje odporność na ten wirus.
Szczepienie jest zalecane noworodkom od 9 miesiąca, dzieciom, osobom dorosłym, a także osobom z grup ryzyka u których może wystąpić ciężki przebieg choroby. Taka szczepionka pomoże nabyć odporność na wirusa ospy wietrznej i półpaśca.
Powikłania
Ospa wietrzna to choroba, po której powikłania są stosunkowo rzadkie. Wystąpić może jednak:
- zakażenie bakteryjne skóry, które ma charakter wtórny i powoduje tworzenie się blizn
- zapalenie ucha środkowego
- rzadkozapalenie płuc
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych oraz mózgu
- małopłytkowość
- zapalenie wątroby, nerek lub stawów
- zapalenie móżdżku
- zapalenie płuc, ból w klatce piersiowej
Pamiętaj, że ospa wietrzna u dzieci ma zazwyczaj łagodniejszy przebieg i mniejsze ryzyko wystąpienia powikłań niż w późniejszym wieku. Jeśli Twoje dziecko zaraziło się VZV, a Ty wcześniej nie chorowałeś nie bagatelizuj pierwszych objawów. Koniecznie udaj się do lekarza, który ustali odpowiedni plan leczenia objawowego.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat przebiegu ospy wietrznej, czy innych chorób zakaźnych dołącz do platformy edukacyjnej BezTabletek.pl. Zdobądź najnowszą wiedzą dotyczącą nabywania odporności. Jedna płatność = dożywotni dostęp
Dowiedz się więcej dzięki naszym szkoleniom:
Ospa wietrzna u dzieci
Ospa wietrzna najczęściej występuje u dzieci i zazwyczaj jest łagodniejsza u nich niż u dorosłych. U dzieci, wysypka związana z ospą wietrzną może obejmować skórę, twarz, owłosioną skórę i błony śluzowe. Ponadto, u dzieci mogą wystąpić objawy ze strony układu oddechowego, takie jak kaszel lub katar.
Ospa wietrzna u dzieci zazwyczaj ma łagodniejszy przebieg i trwa krócej niż u dorosłych. U dzieci wysypka zaczyna się szybko pojawiać, a strupy odpadają zazwyczaj po 7-10 dniach.
Ospa wietrzna u dorosłych
Dla osób dorosłych, które nie przeszły ospy wietrznej w dzieciństwie lub nie zostali zaszczepieni, zakażenie wirusem ospy wietrznej może mieć bardziej poważne konsekwencje. Ospa wietrzna u dorosłych może wiązać się z bardziej nasilonymi objawami, takimi jak wysoka gorączka, silny ból od głowy, a także powikłaniami, takimi jak zapalenie płuc, zapalenie mózgu czy inne infekcje skóry.
Ospa wietrzna - szczepionka
Najlepszym sposobem ochrony przed ospą wietrzną jest szczepienie. Istnieje dostępna skuteczna i bezpieczna szczepionka przeciwko ospie wietrznej, która może zmniejszyć ryzyko zachorowania na tę chorobę lub złagodzić jej przebieg. Szczepionka jest zalecana szczególnie dla osób, które nie przeszły ospy wietrznej w dzieciństwie i osób zwiększonego ryzyka powikłań, takich jak kobiety w ciąży, osoby z osłabionym układem immunologicznym i osoby z chorobami przewlekłymi.
Pamiętaj, że skonsultowanie się z lekarzem jest zawsze zalecane w przypadku podejrzenia zakażenia ospy wietrznej lub jakichkolwiek innych dolegliwości zdrowotnych.
Ospa wietrzna – leczenie w domu
Leczenie ospy wietrznej (varicella) w domu ma na celu łagodzenie objawów, zapobieganie infekcjom wtórnym oraz pomaganie w wygodnym okresie rekonwalescencji. Ospa wietrzna jest wywoływana przez wirusa varicella-zoster i jest zazwyczaj łagodną chorobą przeziębieniową u dzieci, ale leczenie objawów jest ważne, aby złagodzić dyskomfort i zapewnić szybkie wyzdrowienie. Oto kilka wskazówek dotyczących leczenia ospy wietrznej w domu:
Pamiętaj, że istnieje dostępna szczepionka przeciwko ospie wietrznej, która może zapobiec tej chorobie lub złagodzić jej przebieg. Jeśli twoje dziecko nie miało jeszcze ospy wietrznej i nie zostało zaszczepione, warto rozważyć szczepienie w ramach konsultacji z pediatrą.
Ospa wietrzna u kobiet w ciąży
Ospa wietrzna (varicella) u kobiet w ciąży może być zmartwieniem ze względu na ryzyko powikłań zarówno dla matki, jak i dla rozwijającego się płodu. Wirus varicella-zoster, który wywołuje ospę wietrzną, może być szczególnie niebezpieczny dla kobiet w ciąży, zwłaszcza jeśli kobieta nie jest odporna na tę infekcję.
Oto kilka ważnych informacji dotyczących ospy wietrznej u kobiet w ciąży:
Najlepszym sposobem na uniknięcie ryzyka ospy wietrznej w ciąży jest szczepienie przeciwko tej chorobie przed zajściem w ciążę. Jeśli kobieta nie jest pewna, czy jest odporna na ospę wietrzną, może przeprowadzić badanie przeciwciał lub skonsultować się z lekarzem w celu oceny jej stanu odpornościowego. Ważne jest, aby kobieta w ciąży unikała kontaktu z osobami zakażonymi ospą wietrzną i zachowywała ostrożność w miejscach, gdzie może występować ryzyko zakażenia, takich jak placówki opieki zdrowotnej.




