mgr Bożena Heller
autor artykułuOspa wietrzna - co to i jak można się zarazić?
Ospa wietrzna, znana również jako ospa wiatrowa, jest zakaźną chorobą wywoływaną przez wirusa ospy wietrznej (Varicella-Zoster). Choroba jest bardzo zaraźliwa i przenosi się drogą kropelkową, czyli poprzez kontakt z wydzielinami zakażonego pacjenta podczas kaszlu, kichania lub bezpośredniego dotyku odzieży lub przedmiotów zakażonych przez wirusa. Ospa wietrzna występuje na całym świecie, najczęściej dotykając dzieci, ale może również występować u dorosłych, którzy nie przeszli jej w dzieciństwie lub nie zostali zaszczepieni.
Ospa wietrzna - objawy
Ospa wietrzna - pierwsze objawy
Po zakażeniu wirusem ospy wietrznej, objawy mogą się pojawić zwykle po około 10-21 dniach inkubacji.Pierwsze objawy ospy wietrznej obejmują:
- Wysypka - pojawiają się czerwone plamki, które szybko przekształcają się w pęcherzyki wypełnione płynem. Wysypka może pojawić się na całym ciele, włączając w to skórę, twarz, skórę owłosioną i błony śluzowe.
- Gorączka - towarzysząca wysypce może być gorączka o umiarkowanym stopniu.
- Zmęczenie - osoba zarażona ospą wietrzną może odczuwać ogólne osłabienie i zmęczenie.
Ospa wietrzna - objawy późniejsze
Po około 1-2 dniach od pojawienia się pierwszych objawów, pęcherzyki wypełnione płynem z wysypki pękają, tworząc strupy, które z czasem odpadają. Wysypka ma tendencję do pojawiania się w kolejnych falach przez około 5-10 dni.
W trakcie choroby mogą wystąpić również inne objawy, takie jak:
- Świąd - Wysypka związana z ospą wietrzną może powodować silny świąd, co jest często uciążliwe dla pacjenta.
- Ból głowy i ból gardła - Niektórzy pacjenci mogą doświadczać lekkiego bólu głowy i bólu gardła.
Ospa wietrzna u dzieci
Ospa wietrzna najczęściej występuje u dzieci i zazwyczaj jest łagodniejsza u nich niż u dorosłych. U dzieci, wysypka związana z ospą wietrzną może obejmować skórę, twarz, owłosioną skórę i błony śluzowe. Ponadto, u dzieci mogą wystąpić objawy ze strony układu oddechowego, takie jak kaszel lub katar.
Ospa wietrzna u dzieci zazwyczaj ma łagodniejszy przebieg i trwa krócej niż u dorosłych. U dzieci wysypka zaczyna się szybko pojawiać, a strupy odpadają zazwyczaj po 7-10 dniach.
Ospa wietrzna u dorosłych
Dla osób dorosłych, które nie przeszły ospy wietrznej w dzieciństwie lub nie zostali zaszczepieni, zakażenie wirusem ospy wietrznej może mieć bardziej poważne konsekwencje. Ospa wietrzna u dorosłych może wiązać się z bardziej nasilonymi objawami, takimi jak wysoka gorączka, silny ból od głowy, a także powikłaniami, takimi jak zapalenie płuc, zapalenie mózgu czy inne infekcje skóry.
Ospa wietrzna - szczepionka
Najlepszym sposobem ochrony przed ospą wietrzną jest szczepienie. Istnieje dostępna skuteczna i bezpieczna szczepionka przeciwko ospie wietrznej, która może zmniejszyć ryzyko zachorowania na tę chorobę lub złagodzić jej przebieg. Szczepionka jest zalecana szczególnie dla osób, które nie przeszły ospy wietrznej w dzieciństwie i osób zwiększonego ryzyka powikłań, takich jak kobiety w ciąży, osoby z osłabionym układem immunologicznym i osoby z chorobami przewlekłymi.
Pamiętaj, że skonsultowanie się z lekarzem jest zawsze zalecane w przypadku podejrzenia zakażenia ospy wietrznej lub jakichkolwiek innych dolegliwości zdrowotnych.
Ospa wietrzna – leczenie w domu
Leczenie ospy wietrznej (varicella) w domu ma na celu łagodzenie objawów, zapobieganie infekcjom wtórnym oraz pomaganie w wygodnym okresie rekonwalescencji. Ospa wietrzna jest wywoływana przez wirusa varicella-zoster i jest zazwyczaj łagodną chorobą przeziębieniową u dzieci, ale leczenie objawów jest ważne, aby złagodzić dyskomfort i zapewnić szybkie wyzdrowienie. Oto kilka wskazówek dotyczących leczenia ospy wietrznej w domu:
- Odpoczynek: Dziecko z ospą wietrzną powinno mieć wystarczająco dużo odpoczynku. Infekcja może być męcząca, więc warto zapewnić dziecku spokojną atmosferę, aby pomóc mu w regeneracji.
- Nawadnianie: Ważne jest, aby zapewnić dziecku odpowiednie nawodnienie, szczególnie jeśli występuje gorączka. Zachęcaj dziecko do picia wody, soku, herbaty z miodem lub płynów izotonicznych, aby utrzymać odpowiedni poziom nawodnienia.
- Leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe: Jeśli dziecko ma gorączkę lub odczuwa ból i swędzenie związane z ospą wietrzną, można podać leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe dostosowane do wieku i wagi dziecka, takie jak paracetamol lub ibuprofen. Pamiętaj jednak, aby skonsultować się z lekarzem w sprawie odpowiedniego dawkowania.
- Kąpiele w łagodzących płynach: Częste, krótkie kąpiele w letniej wodzie mogą pomóc złagodzić świąd i ból związane z ospą wietrzną. Po kąpieli osusz ciało delikatnie, nie drapiąc skóry.
- Przyjemne ubranie: Wybieraj luźne, lekkie ubrania z naturalnych materiałów, które nie drażnią skóry i pozwalają na swobodną cyrkulację powietrza.
- Cięcie paznokci: Jeśli dziecko drapie się, upewnij się, że paznokcie są krótkie i czyste, aby uniknąć infekcji wtórnych.
- Unikanie kontaktu z innymi: Ospa wietrzna jest bardzo zakaźna, więc ważne jest, aby dziecko unikało kontaktu z osobami, które nie mieli jeszcze tej choroby lub nie są zaszczepione przeciwko ospie wietrznej.
- Leczenie krostek: Krostki wywołane ospą wietrzną można smarować kremem z antybiotykiem lub kremem przeciwwirusowym na receptę, aby przyspieszyć gojenie. Ważne jest, aby nie łamać pęcherzyków, ponieważ może to prowadzić do infekcji i bliznowców.
- Monitorowanie objawów: Regularnie monitoruj objawy dziecka, a jeśli pojawią się jakiekolwiek niepokojące objawy, takie jak gorączka utrzymująca się przez dłuższy czas, wysypka w okolicach oczu, ból brzucha czy zmieniona świadomość, skonsultuj się z lekarzem.
Pamiętaj, że istnieje dostępna szczepionka przeciwko ospie wietrznej, która może zapobiec tej chorobie lub złagodzić jej przebieg. Jeśli twoje dziecko nie miało jeszcze ospy wietrznej i nie zostało zaszczepione, warto rozważyć szczepienie w ramach konsultacji z pediatrą.
Dowiedz się więcej dzięki naszym szkoleniom:
Ospa wietrzna u kobiet w ciąży
Ospa wietrzna (varicella) u kobiet w ciąży może być zmartwieniem ze względu na ryzyko powikłań zarówno dla matki, jak i dla rozwijającego się płodu. Wirus varicella-zoster, który wywołuje ospę wietrzną, może być szczególnie niebezpieczny dla kobiet w ciąży, zwłaszcza jeśli kobieta nie jest odporna na tę infekcję.
Oto kilka ważnych informacji dotyczących ospy wietrznej u kobiet w ciąży:
- Wysokie ryzyko powikłań: Kobiety w ciąży, które nie miały wcześniej ospy wietrznej lub nie zostały zaszczepione przeciwko tej chorobie, są bardziej podatne na ciężki przebieg infekcji wirusem varicella-zoster. Wirus ten może prowadzić do poważnych powikłań takich jak zapalenie płuc, zapalenie wątroby czy zapalenie mózgu.
- Ryzyko transmisji na płód: Wirus varicella-zoster może być przekazywany z matki na płód w trakcie ciąży, co niesie ryzyko poważnych wad wrodzonych u dziecka. Im wcześniej w ciąży kobieta zachoruje na ospę wietrzną, tym większe jest ryzyko transmisji na płód.
- Ryzyko poronienia: Ospa wietrzna w późniejszym okresie ciąży może zwiększać ryzyko poronienia.
- Leczenie: W przypadku zachorowania na ospę wietrzną w ciąży, konieczne jest konsultowanie się z lekarzem. Lekarz będzie monitorować stan matki i płodu oraz zaleci odpowiednie leczenie, które może obejmować stosowanie leków przeciwwirusowych, jeśli infekcja zostanie zdiagnozowana we wczesnym stadium. Leczenie ma na celu kontrolowanie objawów i zmniejszenie ryzyka powikłań.
- Wczesna interwencja: Jeśli kobieta w ciąży miała kontakt z osobą zakażoną ospą wietrzną, ale nie ma pewności, czy jest odporna na tę chorobę, to należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem. W niektórych przypadkach można podać szczepionkę przeciw ospie wietrznej w ciągu 3-5 dni od ekspozycji w celu zmniejszenia ryzyka zakażenia lub łagodzenia objawów.
Najlepszym sposobem na uniknięcie ryzyka ospy wietrznej w ciąży jest szczepienie przeciwko tej chorobie przed zajściem w ciążę. Jeśli kobieta nie jest pewna, czy jest odporna na ospę wietrzną, może przeprowadzić badanie przeciwciał lub skonsultować się z lekarzem w celu oceny jej stanu odpornościowego. Ważne jest, aby kobieta w ciąży unikała kontaktu z osobami zakażonymi ospą wietrzną i zachowywała ostrożność w miejscach, gdzie może występować ryzyko zakażenia, takich jak placówki opieki zdrowotnej.