ZZSK jest autoimmunologiczną chorobą, która prowadzi do zapalenia stawów kręgosłupa, łączącego mięśnie, więzadła oraz stawy kręgowe. Przyczyny ZZSK nie są w pełni zrozumiane, ale istnieje silne powiązanie genetyczne. Około 90% osób chorych na ZZSK posiada czynnik genetyczny HLA-B27. Pomimo tego, że wszystkie osoby z tym genem nie rozwijają ZZSK, występowanie tego czynnika zwiększa ryzyko zachorowania. Dodatkowo, istnieją również inne czynniki, takie jak zakażenia bakteryjne, które mogą prowadzić do rozwoju ZZSK. Choć nie jest to choroba zakaźna, to wystąpienie bakteryjnego zakażenia może wywoływać reakcję autoimmunologiczną i wpływać na rozwój ZZSK.

W początkowych fazach ZZSK objawy mogą być łagodne lub nieznaczne. Stopniowo jednak, choroba postępuje, powodując nasilający się ból, sztywność kręgosłupa oraz trudności w poruszaniu się. Charakterystyczne symptomy ZZSK to:

• Ból i sztywność kręgosłupa, występujące głównie w dolnej części pleców i pośladkach.
• Nasilenie objawów podczas snu i wczesnych godzin porannych.
• Trudności w wykonywaniu ruchów, szczególnie skłonów i obrotów tułowia.
• Ogólne uczucie zmęczenia i spadek energii.
• Możliwe problemy z oddychaniem w przypadku zajęcia stawów kręgosłupa szyjnego.

Objawy ZZSK mogą być różne dla każdego pacjenta, a ich nasilenie może się różnić w zależności od stadium choroby. W przypadku pojawienia się jakichkolwiek objawów ZZSK, zaleca się skonsultowanie z reumatologiem, który postawi trafną diagnozę i zaleci odpowiednie leczenie.

Obecnie nie ma znanej metody leczenia ZZSK, która mogłaby całkowicie wyleczyć tę chorobę. Jednak istnieją terapie, które mogą pomóc w zmniejszeniu objawów i zatrzymaniu postępu choroby. W zależności od nasilenia ZZSK, leczenie może obejmować zarówno farmakoterapię, jak i terapie fizyczne.

• Farmakoterapia: W przypadku łagodnych do umiarkowanych objawów ZZSK, stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne, które pomagają w zmniejszeniu bólu i stanu zapalnego. W przypadku nasilonych objawów, lekarz może zastosować leki immunosupresyjne, takie jak metotreksat czy sulfasalazyna, które pomagają zmniejszyć reakcję autoimmunologiczną i zahamować postęp WWKS.
• Terapia fizyczna: Ćwiczenia i terapia fizyczna mają kluczowe znacznie w leczeniu ZZSK. Pomagają w utrzymaniu elastyczności kręgosłupa oraz zmniejszeniu bólu i sztywności. Regularne wykonywanie ćwiczeń wzmacnia mięśnie pleców i poprawia postawę, co pomaga w zapobieganiu deformacjom kręgosłupa. Terapeuta może również zalecić ćwiczenia rozciągające, które pomagają zwiększyć ruchomość stawów.

Regularne ćwiczenia stanowią kluczowy element leczenia ZZSK. Oto kilka przykładów ćwiczeń, które mogą pomóc w utrzymaniu elastyczności kręgosłupa:

1. Ćwiczenia rozciągające plecy: Leżąc na plecach, przyciągnij kolana do klatki piersiowej i przytrzymuj przez 20-30 sekund. Następnie powoli rozłóż nogi i powtórz ćwiczenie kilka razy.
2. Uniesienie bioder: Leżąc na plecach, zegnij kolana, trzymając stopy na podłodze. Następnie powoli unieś biodra do góry, napinając mięśnie pośladków. Powtórz ćwiczenie kilkukrotnie.
3. Ćwiczenia rotacyjne: Stojąc prosto, delikatnie obracaj tułów w lewo i prawo, starając się wykonać jak największy zakres ruchu. Powtórz ćwiczenie kilka razy.

Ważne jest, aby przed rozpoczęciem jakiejkolwiek aktywności fizycznej skonsultować się z fizjoterapeutą, który dopasuje program ćwiczeń do indywidualnych potrzeb.

Sprawdź nasze szkolenie spondyloartropatii przygotowane przez Dr.hab.Viktorię Khomenko

Mimo braku konkretnej diety, która mogłaby wyleczyć ZZSK, zdrowe nawyki żywieniowe i odpowiednie składniki odżywcze mogą mieć pozytywny wpływ na samopoczucie i zmniejszenie stanu zapalnego. Zaleca się:

• Dieta bogata w owoce i warzywa: Spożywanie dużej ilości świeżych owoców i warzyw bogatych w przeciwutleniacze może pomóc w zmniejszeniu stanu zapalnego oraz dostarczeniu niezbędnych składników odżywczych.
• Źródła kwasów tłuszczowych omega-3: Tłuste ryby, takie jak łosoś, makrela czy sardynki, zawierają kwasy tłuszczowe omega-3, które mają działanie przeciwzapalne. Ich regularne spożywanie może pomóc w łagodzeniu objawów ZZSK.
• Unikanie żywności wysoko przetworzonej: Produkty bogate w tłuszcze trans i nasycone mogą zwiększać stan zapalny organizmu. Zaleca się unikanie takich produktów, jak fast food, słodycze czy tłuste mięsa.

Pamiętaj, że każda osoba jest inna, dlatego zawsze warto skonsultować się z dietetykiem, który dostosuje zalecenia żywieniowe do indywidualnych potrzeb.