Zawał serca jest stanem, w wyniku którego do mięśnia sercowego tętnicami wieńcowymi nie dopływa odpowiednia ilośc krwi, a to z kolei, powoduje jego martwicę. Na samym początku w wyniku niedokrwienia komórki mięśnia sercowego przestają prawidłowo kurczyć się oraz rozpadają się. W efekcie znajdujące się w nich substancje przedostają się do krwi. Do takich substancji zaliczana jest troponina, a w miejsce martwych kardiomiocytów z upływem czasem pojawia się blizna.

Wyróżnić możemy kilka typów zawału serca. Zalicza się do nich:

• zawał serca bez uniesienia odcinka ST - NSTEMI. Jest to zawał podczas którego w zapisie EKG nie widać charakterystycznego uniesienia odcinka ST
• ostry zespół wieńcowy z uniesieniem odcinka ST - STEMI. To zawał serca, w którym w zapisie EKG jest widoczne charakterystyczne uniesienie odcinka ST.

Przyczyną zawału serca jest zazwyczaj pęknięcie blaszki miażdżycowej w tętnicy wieńcowej, naczyniu doprowadzającym krew do serca. Dość rzadko jego przyczyną jest niedokrwienia mięśnia sercowego w wyniku dysproporcji pomiędzy zaopatrzeniem a zapotrzebowaniem mięśnia sercowego na tlen, która może być wywołana np. arytmią, nadciśnieniem tętniczym, hipotensją, niedokrwistością, skurczem tętnicy wieńcowej, czy rozwarstwieniem ściany tętnicy wieńcowej.

Jednym z głównych objawów zawału serca jest ból w klatce piersiowej:

• jest on zazwyczaj bardzo silny, piekący, dławiący, gniotący albo ściskający
• zlokalizowany jest za mostkiem, a odczuwany na większym obszarze
• zazwyczaj trwa więcej niż 20 min oraz stopniowo narasta
• 10-20% chorych skarży sięm że ból promieniuje do żuchwy, lewego barku, lewego ramienia, czy do górnej części nadbrzusza, a rzadziej do pleców natężenie bólu nie zależy od fazy oddychania (przy wdechu i wydechu ból jest podobny) ani pozycji ciała nie zmniejsza się po przyjęciu nitrogliceryny podjęzykowo (u osób, które mają nitroglicerynę przepisaną przez lekarza)

U osób w starszym wieku, a w tym w szczególności u kobiet, cz osób chorujących na cukrzycę ból może być mniej charakterystyczny albo nawet wcale nie występować.

Pojawić się może również:

• duszność 
• osłabienie
• zawroty głowy, stan przedomdleniowy, omdlenie
• kołatanie serca
• ból w górnej części brzucha
• niepokój albo lęk przed zbliżającą się śmiercią

Jeśli Ty lub inna osoba odczuwasz ból w klatce piersiowej, który utrzymuje się ponad 5 minut oraz nie ustępuje po odpoczynku, czy przyjęciu pod język nitrogliceryny (to dotyczy pacjentów, którym lekarz zapisał wcześniej ten lek), koniecznie należy zadzwonić pod numer telefonu ratunkowego. Ponadto jeśli ktoś bliski jest w pobliżu, również trzeba poprosić go o opiekę.

Osoba chora powinien zadzwonić na pogotowie, nawet w sytuacji jeśli nie jest do końca pewna, czy objawy, które pojawiają się u niej oznaczają zawał serca. Warto wiedzieć, że w kampaniach medialnych prowadzonych w Stanach Zjednoczonych bardzo często posługiwano się powiedzeniem better safe than sorry, oznacza to „lepiej dmuchać na zimne". Ta kampania miała uświadomić społeczeństwo o konieczności alarmowania służb medycznych w każdym przypadku podejrzenia zawału serca.

Jeśli chcesz dowiedzieć się co to są zaburzenia rytmu serca, jak wyglada leczenie zawału, czy miażdżycy zapraszamy Cię do dołączenia do platformy edukacyjnej BezTabletek.pl. Poznaj czynniki ryzyka mogące spowodować choroby układu sercowo-naczyniowego, zakrzep i nieprawidłowości ze strony przepływu krwi. Dowiedz się co jest najbardziej charakterystycznym objawem zawału serca. Poznaj sposoby leczenia zawału serca i powikłania mogące po nim wystąpić.