Biopsja wątroby – wskazania, przebieg, przeciwwskazania i powikłania

Biopsja wątroby to specjalistyczne badanie diagnostyczne, polegające na pobraniu małego fragmentu tkanki wątroby. Pobieraną próbkę sprawdza się pod mikroskopem, co pozwala na określenie stanu narządu, wykrycie ewentualnych chorób i określenie dalszego planu leczenia. Biopsję wątroby przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym, a pobrany materiał jest badany w laboratoryjnych warunkach.

Biopsja wątroby wykonuje się w celu diagnozowania różnych chorób i schorzeń wątroby, takich jak:

• marskość wątroby;
• wirusowe zapalenie wątroby B i C;
• nieswoiste zapalenia wątroby (PBC, PSC);
• choroby metaboliczne wątroby, takie jak hemochromatoza, wrodzony niedobór alfa-1-antytrypsyny;
• nowotwory wątroby, w tym pierwotne (np. rak wątrobowokomórkowy) i przerzuty z innych narządów.

Biopsja wątroby jest zazwyczaj zalecana wtedy, gdy inne badania nie pozwoliły na jednoznaczne określenie przyczyn zaburzeń w pracy wątroby. Biopsję wątroby można rozważyć w przypadku:

• wykazania nieprawidłowości w wynikach badań laboratoryjnych - w tym wyników enzymów wątrobowych czy testów funkcji wątroby;
• obecności nietypowych zmian na obrazach ultrasonograficznych wątroby;
• podejrzenia choroby wątroby na podstawie choroby towarzyszących, takich jak marskość lub choroby autoimmunologiczne;
• wykrycia niewielkich guzków w wątrobie, które wymagają dalszej diagnostyki;
• oceny skuteczności leczenia chorób wątroby, np. wykrycia zmniejszenia się rozmiaru guza lub zmian w aktywności enzymów wątrobowych.

Przed wykonaniem biopsji wątroby należy przeprowadzić wstępne badania, takie jak krew, testy czynności wątroby i pomiary parametrów krwi. W trakcie zabiegu pacjent leży na plecach z prawą ręką podniesioną (jeśli biopsja jest prowadzona z tą strony). Lekarz nacina okolicę pod żebrami, nakłada znieczulenie miejscowe i wprowadza specjalny igłę biopsji do wątroby za pomocą prowadnicy. Następnie pobiera się małą próbkę tkanki wątroby. Zabieg trwa zazwyczaj kilka minut i jest przeprowadzany w znieczuleniu miejscowym.

Biopsja wątroby to procedura stosunkowo bezpieczna, ale jak każdy zabieg medyczny może wiązać się z pewnymi ryzykami. Najczęściej występujące powikłania to:

• ból w miejscu pobrania próbki - zazwyczaj krótkotrwały i łagodny;
• krwawienie w miejscu pobrania próbki - wymaga odosobnienia i obserwacji;
• ryzyko infekcji;
• złamanie igły biopsji wewnątrz wątroby - wymaga dodatkowej diagnostyki i leczenia;
• stan przedłużającego się bólu w ciągu kilku dni po zabiegu.

Po biopsji wątroby pacjent powinien zaplanować dni odpoczynku, unikać aktywności fizycznej i obciążających żywności. Wynik biopsji będzie dostępny po około 7-10 dniach i zostanie omówiony z lekarzem. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek trudności po zabiegu, takich jak gorączka, ból w klatce piersiowej lub krwawienie, należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym.

Biopsja wątroby jest jednym z podstawowych narzędzi diagnostycznych w chorobach wątroby. Pozwala na uzyskanie dokładnych informacji o stanie narządu i określenie ewentualnych chorób. Na podstawie wyniku biopsji wątroby lekarz może wskazać dalsze postępowanie, takie jak zmiana dawki leków lub zmiana terapii. Dzięki biopsji wątroby możliwe jest szybsze i skuteczniejsze leczenie chorób wątroby.