mgr Weronika Morawska
autor artykułuDieta DASH - co to jest?
Dieta DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension) to specjalnie zaprojektowany plan żywieniowy, który został opracowany w celu obniżenia ciśnienia krwi. Dieta ta skupia się na spożywaniu pokarmów bogatych w składniki odżywcze, takich jak witaminy, minerały i błonnik, które pomagają utrzymać zdrowe ciśnienie krwi. Ponadto, dieta DASH jest również zalecana dla osób z nadwagą, ponieważ pomaga w utracie kilogramów i utrzymaniu zdrowej masy ciała.
Dieta DASH - zasady
Główne zasady diety DASH to:
- Spożywanie większych ilości warzyw i owoców - zalecane jest spożywanie 4-5 porcji warzyw i 4-5 porcji owoców na dzień. Warzywa i owoce są bogate w błonnik, witaminy i minerały, które korzystnie wpływają na zdrowie.
- Ograniczenie spożycia tłuszczów nasyconych i trans - tłuszcze nasycone i tłuszcze trans mają negatywny wpływ na poziom cholesterolu i zdrowie serca. Dlatego dieta DASH zaleca ograniczenie spożycia tłustych mięs, smażonych potraw i produktów wzbogaconych w tłuszcze.
- Spożywanie pokarmów bogatych w błonnik - błonnik pomaga w regulacji poziomu cukru we krwi, kontroluje apetyt i zapewnia prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego. Produkty zbożowe pełnoziarniste, rośliny strączkowe i orzechy są bogate w błonnik i powinny być uwzględnione w diecie DASH.
- Ograniczenie spożycia soli - dieta DASH zaleca ograniczenie spożycia soli do maksymalnie 2300 mg na dzień. Zbyt duża ilość soli może prowadzić do wzrostu ciśnienia krwi.
- Ograniczenie spożycia słodyczy i napojów słodzonych - produkty słodzone cukrem są źródłem pustych kalorii i nie dostarczają wartości odżywczych. Dieta DASH zaleca unikanie lub ograniczanie spożycia takich produktów.
Czy dieta DASH jest zdrowa?
Tak, dieta DASH jest uważana za zdrowy sposób odżywiania. Zgodnie z zaleceniami, dieta ta dostarcza organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych, takich jak witaminy, minerały i błonnik. Zawarte w diecie DASH pokarmy pomagają obniżyć ciśnienie krwi oraz utrzymać zdrową masę ciała. Dodatkowo, dieta ta jest zrównoważona i różnorodna, co sprawia, że jest łatwa do utrzymania na dłuższą metę.
Dieta DASH - dla kogo?
Dieta DASH jest polecana dla osób z nadciśnieniem tętniczym, ponieważ pomaga obniżyć ciśnienie krwi. Ponadto, dieta ta może być stosowana również przez osoby z nadwagą i otyłością, ponieważ wspomaga utratę wagi. Osoby z wysokim ryzykiem wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy typu 2 oraz osób chcących prowadzić zdrowy tryb życia także mogą skorzystać z diety DASH.
Dieta DASH - jadłospis
Przykładowy jadłospis na 7 dni - 1500 kcal
Dzień 1:
- Śniadanie: Omlet z warzywami, kawa lub herbata bez cukru
- Drugie śniadanie: Jogurt naturalny z orzechami
- Obiad: Sałatka z grillowanym kurczakiem i warzywami
- Podwieczorek: Jabłko
- Kolacja: Gotowana ryba z kaszą jaglaną i warzywami
Dzień 2:
- Śniadanie: Placki owsiane z jogurtem i owocami
- Drugie śniadanie: Shake bananowy z mlekiem migdałowym
- Obiad: Szparagi z grillowanym łososiem
- Podwieczorek: Marchewka baby z hummusem
- Kolacja: Sałatka grecka z tofu
Dzień 3:
- Śniadanie: Owsianka z jagodami i orzechami
- Drugie śniadanie: Kanapka z awokado, pomidorem i prażonym tofus
- Obiad: Duszony kurczak z brukselką i kaszą gryczaną
- Podwieczorek: Gruszka
- Kolacja: Pieczona cukinia z farszem warzywnym
Dzień 4:
- Śniadanie: Jajecznica z warzywami, kawa lub herbata bez cukru
- Drugie śniadanie: Koktajl z bananem, truskawkami i mlekiem sojowym
- Obiad: Duszone warzywa z indykiem
- Podwieczorek: Jogurt naturalny z orzechami
- Kolacja: Tarta z warzywami
Dzień 5:
- Śniadanie: Omlet z szynką, warzywami i serem
- Drugie śniadanie: Smoothie z mango i jogurtem greckim
- Obiad: Grillowany filet z indyka z kaszą kuskus i warzywami
- Podwieczorek: Jabłko z masłem orzechowym
- Kolacja: Curry z ciecierzycą i ryżem
Dzień 6:
- Śniadanie: Placki jaglane z musem jabłkowym
- Drugie śniadanie: Shake z bananem i orzechami
- Obiad: Tofu w sosie sojowym z warzywami
- Podwieczorek: Marchewka baby z hummusem
- Kolacja: Sałatka z grillowanym kurczakiem i warzywami
Dzień 7:
- Śniadanie: Owsianka z orzechami i suszonymi owocami
- Drugie śniadanie: Placki z twarogiem i owocami
- Obiad: Pieczony dorsz z warzywami
- Podwieczorek: Gruszka
- Kolacja: Szparagi z ryżem i sosem jogurtowo-koperkowym
Przepisy na zdrowe dania na diecie DASH
Grillowane warzywa z kurczakiem:
- Składniki:
- Piersi z kurczaka
- Papryka czerwona, zielona i żółta
- Bakłażan
- Cebula
- Sól i pieprz do smaku
- Sposób przygotowania:
- Kurczaka pokroić w paski, a warzywa w plastry.
- Warzywa i kurczaka posmarować oliwą z oliwek, doprawić solą i pieprzem.
- Grillować na patelni grillowej około 5-7 minut po każdej stronie.
- Podawać z ulubionym sosem.
Sałatka z awokado i pomidorem:
- Składniki:
- Awokado
- Pomidor
- Cebula
- Rukola
- Sól i pieprz do smaku
- Sok z cytryny
- Sposób przygotowania:
- Awokado pokroić w kostkę, pomidora i cebulę w plasterki.
- Składniki wymieszać i doprawić solą, pieprzem i sokiem z cytryny.
- Dodać rukolę i delikatnie wymieszać.
- Tarta z warzywami:
- Składniki:
- Plastrowane ciasto francuskie
- Cebula
- Papryka czerwona, zielona i żółta
- Bakłażan
- Sól i pieprz do smaku
- Ser feta
- Jajko
- Sposób przygotowania:
- Rozwałkować ciasto francuskie i wyłożyć nim formę do tarty.
- Cebulę pokroić w plasterki, paprykę i bakłażana w kostkę.
- Warzywa podsmażyć na patelni, doprawić solą i pieprzem.
- Na spodzie tarty ułożyć warzywa, posypać serem fetą i wlać roztrzepane jajko.
- Piec w temperaturze 180°C przez około 30 minut, aż tarta będzie złocista.
Na czym polega dieta DASH?
Dieta DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension) polega na zwiększeniu spożycia produktów bogatych w składniki odżywcze, takich jak owoce, warzywa, pełnoziarniste produkty zbożowe, orzechy, nasiona, ryby i chude mięso, a jednocześnie ograniczeniu spożycia tłuszczów nasyconych, cholesterolu, soli i cukrów prostych. Celem tej diety jest obniżenie ciśnienia krwi, który jest kluczowym czynnikiem ryzyka wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych. Dieta DASH jest pełna błonnika, magnezu, potasu i kwasów tłuszczowych omega-3, które mają korzystny wpływ na układ sercowo-naczyniowy. Szczególnie zalecana jest osobom z nadciśnieniem tętniczym, jednak może być stosowana przez każdego, kto pragnie zadbać o zdrowie serca. Podstawowe zalecenia diety DASH obejmują spożywanie od 4 do 5 porcji owoców i warzyw dziennie, ograniczenie spożycia mięsa i tłuszczów zwierzęcych, wybieranie produktów pełnoziarnistych, a także ograniczenie soli i słodyczy. Dieta DASH jest uważana za skuteczną i bezpieczną metodę utrzymania zdrowego stylu życia i profilaktyki chorób sercowo-naczyniowych.
Założenia diety DASH
Założenia diety DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension) zostały opracowane przez Narodowy Instytut Zdrowia w Stanach Zjednoczonych jako sposób na zapobieganie i kontrolę nad wysokim ciśnieniem krwi. Dieta DASH opiera się na zwiększonym spożyciu owoców, warzyw, pełnoziarnistych produktów zbożowych, niskotłuszczowych nabiału, orzechów i nasion, a także ograniczeniu spożycia soli, cukru i tłuszczów nasyconych. Założeniem diety DASH jest również ograniczenie spożycia mięsa czerwonego, słodyczy, słonych przekąsek i alkoholu. Dieta ta promuje zdrowe jedzenie, bogate w błonnik, potas, magnez, wapń i nienasycone kwasy tłuszczowe. Badania naukowe wykazały, że dieta DASH może obniżać ciśnienie krwi, poprawiać profil lipidowy, zmniejszać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy typu 2 i niektórych nowotworów. Wprowadzenie diety DASH do codziennych nawyków żywieniowych może przyczynić się do poprawy zdrowia ogólnego i długoterminowej kontroli ciśnienia krwi.
Jakie są efekty stosowania diety DASH?
Efekty stosowania diety DASH są liczne i znaczące dla zdrowia. Nawykowe spożywanie pokarmów zgodnych z zasadami tej diety prowadzi do obniżenia ciśnienia krwi, co ma kluczowe znaczenie w profilaktyce chorób układu sercowo-naczyniowego. Badania wykazały, że dieta DASH nie tylko hamuje rozwój nadciśnienia tętniczego, ale również zmniejsza ryzyko wystąpienia udaru mózgu i innych powikłań sercowo-naczyniowych. Ponadto, dieta ta wpływa korzystnie na kontrolę poziomu cukru we krwi, co jest szczególnie ważne dla osób z cukrzycą lub predyspozycjami do niej. Stosowanie diety DASH przyczynia się również do redukcji masy ciała, co jest korzystne w przypadku nadwagi i otyłości. Dodatkowo, dzięki obecności wielu składników odżywczych, dieta DASH dostarcza organizmowi niezbędne dla jego prawidłowego funkcjonowania witaminy, minerały i błonnik. Resumując, stosowanie diety DASH przynosi liczne korzyści dla zdrowia, poprawiając zarówno stan układu sercowo-naczyniowego, jak i ogólną kondycję organizmu.