
mgr Bożena Heller
autor artykułuCoraz częściej zgłaszasz, że mimo wystarczającej liczby godzin snu wciąż czujesz senność, masz trudności z koncentracją, odczuwasz jakby „mgłę mózgową” i brak energii? To dość powszechne zjawisko – i może mieć wiele przyczyn. W tym artykule przeanalizujemy siedem najczęstszych przyczyn spadku energii, senności i zaburzeń poznawczych („mgły mózgowej”), opierając się na aktualnych badaniach naukowych i raportach medycznych. Zrozumienie tych mechanizmów pomoże Ci lepiej reagować i odkryć właściwe kierunki działania.
1. Niewystarczająca lub zaburzona jakość snu
Brak regenerującego snu to jedna z najprostszych, a zarazem najczęstszych przyczyn przewlekłej senności i obniżonej energii. Według badań, większość osób nie śpi wystarczająco długo lub mają zaburzoną architekturę snu – co prowadzi do narastającego „długu” snu.
Dodatkowo, zaburzenia takie jak bezdech senny (ang. obstructive sleep apnea) powodują fragmentację snu, co skutkuje wrażeniem, że „śpię, ale się nie regeneruję”.
Efektem jest nie tylko chroniczna senność, ale też spadek zdolności koncentracji, co może przejawiać się jako mgła mózgowa.
2. Zaburzenia hormonalne i metaboliczne
Drugą dużą grupą czynników są zaburzenia układu hormonalnego i metabolicznego. Na przykład niedoczynność tarczycy może powodować uczucie zmęczenia, senności, spadku energii.
Również zaburzenia związane ze snem hormonów, zmiany metaboliczne, insulinooporność czy przewlekły stan zapalny wpływają na to, że organizm „pracuje na pół gwizdka”. Według Harvard Health – zmęczenie może być wynikiem niskich poziomów hormonów, takich jak estrogeny u kobiet w okresie menopauzy czy testosteron u mężczyzn.
Dlatego jeśli sen i styl życia są w porządku, warto zwrócić uwagę na badania hormonalne i metaboliczne.
3. Niedobory żywieniowe i mikroelementy
Brak odpowiednich składników odżywczych i mikroelementów może dawać się we znaki w postaci chronicznej senności i spadku energii. Na przykład niedobór żelaza, witaminy B12, witaminy D czy zaburzenia mikrobiomu jelitowego skutkują mniejszą produkcją energii i gorszą regeneracją.
Badania wskazują, że dieta uboga w błonnik, warzywa, dobre źródła białka oraz bogata w cukry proste i przetworzoną żywność, sprzyja ogólnemu osłabieniu organizmu.Jednym z częstych powodów spadku energii i problemów z koncentracją są zaburzenia mikrobiomu jelitowego. O tym, jak odpowiednia ilość błonnika wspiera pracę jelit i poprawia samopoczucie, przeczytasz w artykule Dieta błonnikowa – na czym polega i jakie są przeciwwskazania
Warto więc przyjrzeć się jadłospisowi i – w razie potrzeby – skonsultować suplementację lub dietetykę z ekspertem.
4. Przewlekły stres, emocje i zaburzenia psychiczne
W dzisiejszym szybkim tempie życia przewlekły stres, lęk czy wypalenie zawodowe stają się prawdziwą epidemią. Tymczasem badania pokazują, że stres znacząco osłabia układ odpornościowy i wpływa negatywnie na energię i funkcje poznawcze.
Również depresja i lęki często manifestują się właśnie w formie uczucia braku energii, rozproszenia, senności i mgły mózgowej.
Warto uwzględnić działania psychologiczne lub neuroregulacyjne (np. medytacja, terapia, techniki relaksacyjne) jako część strategii odzyskania energii.
5. Zaburzenia snu i rytmu dnia
Nie tylko długość snu, lecz także jego jakość i rytm mają ogromne znaczenie. Praca zmianowa, częste podróże przez strefy czasowe, zaburzenia rytmu dobowego prowadzą do chronicznej senności i zaburzeń koncentracji.
Ponadto, badania wskazują, że zaburzenie rytmu snu i czuwania może prowadzić do nadmiernej senności dziennej (ang. EDS – excessive daytime sleepiness) i wpływać na zdolność poznawczą.
Dlatego organizacja stałego harmonogramu snu, unikanie ekranów przed snem i przestrzeganie higieny snu mają realne znaczenie.
6. Choroby przewlekłe, infekcje i stany zapalne
Czasem brak energii, senność i mgła mózgowa to objawy chorób przewlekłych lub przewlekłego stanu zapalnego. Na przykład infekcje wirusowe, autoimmunologiczne schorzenia, choroby serca, płuc czy przewlekłe zaburzenia metaboliczne mogą być przyczyną.
„Mgła mózgowa” (ang. brain fog) w badaniach często wiązana jest z niewyjaśnionym stanem zapalnym w mózgu, zaburzeniami bariery krew-mózg lub konsekwencjami infekcji, np. po COVID‑19.
W takich przypadkach kluczowa jest konsultacja medyczna i odpowiednia diagnostyka.
7. Styl życia – ruch, ekspozycja na światło, mikroodżywianie
Na koniec ogromne znaczenie ma codzienny styl życia: aktywność fizyczna, wystarczająca ekspozycja na światło dzienne, odpowiednie nawodnienie, ograniczenie używek (alkohol, kofeina) i prawidłowa higiena snu. Według Mayo Clinic większość przypadków zmęczenia można przypisać właśnie czynnikom stylu życia – braku ruchu, złej diecie, niewystarczającej ilości snu.
Badania pokazują, że umiarkowany ruch przynosi korzyści w zakresie energii, a także poprawia funkcje poznawcze i redukuje uczucie mgły mózgowej.
Nie lekceważ także wpływu otoczenia – światło naturalne, świeże powietrze i regularny rytm dnia wpływają korzystnie na poziom energii i klarowność umysłu.
Podsumowanie
Brak energii, senność i mgła mózgowa to sygnały organizmu, że coś wymaga uwagi – niekoniecznie oznaczają one poważną chorobę, ale nie warto ich ignorować. Siedem opisanych wyżej obszarów: od snu, przez hormony, dietę, stres, rytm dnia, choroby przewlekłe, po styl życia – to najczęstsze z przyczyn, które możesz świadomie zmieniać.
Zacznij od analizy własnej sytuacji: czy śpisz wystarczająco? Czy jesz regularnie i zdrowo? Czy jesteś wystarczająco aktywna/y? Czy odczuwasz przewlekły stres? A jeśli tak – rozważ konsultację z ekspertem. Dzięki temu zyskasz realną szansę na odzyskanie energii, jasności umysłu i lepszego samopoczucia.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat regeneracji organizmu, redukcji stresu i odzyskania pełni sił – zachęcamy do zapoznania się z naszymi kursami i ebookami na platformie Bez Tabletek.




