Objawy ADHD mogą się różnić w zależności od wieku osoby. W przypadku dzieci, dominują niepokój, nadmierna aktywność i trudności w koncentracji. U nastolatków natomiast mogą pojawiać się problemy szkolne, impulsywność oraz trudności w relacjach interpersonalnych. U dorosłych najczęstsze są kłopoty z organizacją, utrzymaniem uwagi oraz regulacją emocji. Przeanalizujmy więc bliżej te objawy w zależności od grupy wiekowej.

Dzieci z ADHD często są nadpobudliwe i mają duży problem z utrzymaniem spokoju. Często nie są w stanie usiedzieć przez dłuższy czas, są nieustannie w ruchu i wolą wykonywać wiele zadań naraz. Z kolei trudności z koncentracją sprawiają, że mają problem z utrzymaniem uwagi, zwłaszcza w sytuacjach wymagających skupienia. Często przerywają inne osoby w czasie rozmowy i są rozkojarzone. Wszystko to może utrudniać im naukę w szkole oraz tworzenie trwałych więzi społecznych.

U nastolatków objawy ADHD często ulegają pewnym zmianom i mogą mieć większy wpływ na życie codzienne. Młodzież z tym zaburzeniem często wykazuje trudności w regulacji swoich emocji i impulsywnych zachowaniach. To oznacza, że reagują beznamitnie, często pochopnie, na różnego rodzaju sytuacje. Mogą również doświadczać problemów szkolnych, takich jak trudności w skupieniu się na nauce, zapominanie o zadaniach domowych czy opóźnianie się z oddawaniem prac. Trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji z rówieśnikami mogą również być objawem ADHD u nastolatków.

Chociaż ADHD często kojarzy się z dziećmi i nastolatkami, to nie znaczy, że znikają one wraz z dorosłością. U dorosłych, objawy tego zaburzenia mogą mieć poważne konsekwencje w życiu zawodowym i społecznym. Osoby dorosłe z ADHD często mają trudności w organizacji swojego czasu i zadaniami, co wpływa na efektywność ich pracy. Trudno im również utrzymać uwagę na jednym zadaniu, co prowadzi do braku skupienia i częstych przeoczeń. Problemy z regulacją emocji są również powszechne, co może prowadzić do napięć między innymi w relacjach interpersonalnych.

Główne objawy ADHD, niezależnie od wieku, można podzielić na trzy kategorie: nieuwaga, impulsywność i nadmierna aktywność.

Objawy nieuwagi obejmują trudności w skupieniu uwagi, szybkie rozpraszanie, zapominanie lub gubienie rzeczy, trudności w organizacji zadań, unikanie zadań wymagających dłuższego wysiłku umysłowego oraz częste popełnianie błędów w pracy lub nauce.

Impulsywność manifestuje się poprzez niecierpliwość, częste przerywanie innych osób w trakcie rozmowy, nieodpartą potrzebę odpowiedzi natychmiastowej oraz trudności w czekaniu na swoją kolej.

Nadmierna aktywność jest widoczna poprzez nadpobudliwość, ciągłe ruchy rąk i nóg, trudności z usiedzeniem przez dłuższy czas oraz wysoką aktywność fizyczną.

Warto zauważyć, że nie wszystkie te objawy muszą być obecne jednocześnie u każdej osoby z ADHD. Ich nasilenie może się również różnić w zależności od indywidualnych cech i okoliczności.

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, znany skrótowo jako ADHD (ang. Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder), to neurobiologiczne zaburzenie rozwojowe, które wpływa na uwagę, impulsywność i zdolność do samokontroli. ADHD jest jednym z najczęstszych zaburzeń rozwojowych diagnozowanych u dzieci, ale może też utrzymywać się u dorosłych. Oto kilka kluczowych cech i aspektów związanych z ADHD:

1. Deficyt uwagi: Osoby z ADHD mogą mieć trudności w koncentracji, śledzeniu zadań i wykonywaniu codziennych obowiązków. Z łatwością mogą rozpraszać się i zapominać o rzeczach.

2. Nadpobudliwość: ADHD często wiąże się z nadmierną aktywnością psychoruchową. Osoby z ADHD mogą wykazywać nadmierną ruchliwość, np. skakanie, bieganie, wiercenie się, a także mogą wydawać się "na wysokich obrotach".

3. Impulsywność: Osoby z ADHD mogą działać impulsywnie, bez zastanowienia nad konsekwencjami. Mogą mieć trudności w kontrolowaniu swoich reakcji i wyborach.

4. Różne podtypy: ADHD można podzielić na kilka podtypów, w tym z dominującym deficytem uwagi, z dominującym nadpobudliwością i impulsywnością oraz z mieszanym obrazem, w którym oba te elementy występują.

5. Przyczyny: Chociaż przyczyny ADHD nie są w pełni zrozumiane, wiadomo, że dziedziczność odgrywa ważną rolę. Czynniki środowiskowe, takie jak palenie w ciąży, niska masa urodzeniowa, przedwczesne urodzenie i ekspozycja na toksyny, mogą również mieć wpływ na rozwój ADHD.

6. Diagnoza: Diagnoza ADHD opiera się na obserwacjach i badaniach klinicznych przeprowadzanych przez lekarza lub specjalistę ds. ADHD. Kryteria diagnostyczne można znaleźć w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób (ICD) lub Diagnostycznym i Statystycznym Manualu Zaburzeń Psychicznych (DSM).

7. Leczenie: ADHD można leczyć za pomocą terapii behawioralnej, terapii farmakologicznej lub kombinacji obu. Leki, takie jak metylofenidat lub amfetaminy, często są stosowane w leczeniu ADHD.

8. Wsparcie edukacyjne i psychospołeczne: Osoby z ADHD mogą potrzebować wsparcia w szkole, w pracy i w życiu codziennym. Terapie behawioralne, takie jak terapia poznawczo-behawioralna, mogą pomóc w radzeniu sobie z objawami ADHD.

9. Prognoza: Z odpowiednim leczeniem i wsparciem, osoby z ADHD mogą osiągnąć sukcesy i prowadzić satysfakcjonujące życie. Wielu znanych ludzi, w tym artyści, sportowcy i przedsiębiorcy, cierpiało na ADHD.

Jeśli podejrzewasz, że ty lub ktoś bliski może mieć ADHD, warto skonsultować się z lekarzem lub specjalistą ds. ADHD, który może pomóc w postawieniu diagnozy i wyborze odpowiedniego leczenia lub terapii.