mgr Katarzyna Urantówka
autor artykułuCzym zajmuje się psychosomatyka?
Czy doświadczyłeś kiedyś suchości w ustach w czasie wzmożonego stresu? A może zdarza Ci się często korzystać z toalety przed emocjonującym wydarzeniem? To nic innego jak właśnie objawy psychosomatyczne. Psychosomatyka zakłada, że dolegliwości bólowe, które towarzyszą nam na co dzień mogą wynikać z pewnych przeżyć i zaburzeń emocjonalnych oraz psychicznych. Tutaj dostrzega się zdecydowany związek pomiędzy nurtem medycyny wschodniej, a zaburzeń psychosomatycznych. Wiele mówi się o harmonii duszy i ciała, która stanowi podstawę utrzymania zdrowia organizmu ludzkiego.
Niejednokrotnie oficjalne badania również przedstawiają wyraźny związek pomiędzy emocjami a występowaniem chorób - np. nadmierna ekspozycja na stres przyczynia się do utraty odporności. Psychosomatyka drąży temat choroby zdecydowanie głębiej niż medycyna akademicka, która niejednokrotnie skupia się wyłącznie na łagodzeniu skutków lub objawów choroby. Natomiast osiągnięcie stanu, w którym ciało i duch odczują równowagę przy jednoczesnym ustąpieniu objawów somatycznych, można określić osiągnięciem zdrowia.
Podstawą do stwierdzenia choroby w definicji medycyny akademickiej (sprawdź nasze kursy medycyny akademickiej) jest występowanie objawów, które mają podłoże w nieprawidłowej pracy poszczególnych organów lub układów ciała. W momencie, gdy przeprowadzona diagnostyka w zupełności wyklucza istnienie stanu chorobowego, można mówić o objawach psychosomatycznych. W takiej sytuacji najczęściej dochodzi do spotkania pacjenta z psychologiem lub psychiatrą.
Najczęściej występujące objawy psychosomatyczne
Do najczęstszej grupy objawów zaliczamy te, które występują w warunkach stresowych - niejednokrotnie pojawiają się ze strony przewodu pokarmowego. Mowa m.in. o biegunkach, zaparciach, wzdęciach, nudnościach czy wymiotach. Napięcie psychiczne może objawić się jako brak apetytu lub odwrotnie - nadmierne łaknienie. Charakterystyczne będzie także uczucie swędzenia i pieczenia skóry, może pojawić się wysypka. Bóle głowy, tiki nerwowe oraz skurcze to kolejne często spotykane objawy. Jednak zaburzenia te mogą dotykać tak naprawdę każdego organu ciała i nie pojawiać się wyłącznie jako skutek stresującego przeżycia.
Objawy mogą występować łącząc się ze sobą i nie pasując jednocześnie do obrazu klinicznego żadnej znanej choroby. Mogą być także skutkiem zaburzeń hipochondrycznych. Wówczas chorzy skarżą się na dolegliwości, których fizycznie nie można połączyć z chorobą. Zdarza się, że wprowadzone leczenie farmakologiczne nie przynosi efektów, gdyż przyczyna nie była fizjologiczna.
Biorąc pod uwagę głębszą analizę, do jakiej zachęca medycyna wschodnia, okazuje się, że tłumione emocje, zawiść, zazdrość czy zawiedzione zaufanie - mogą być powodem wielu objawów. Stąd podkreślenie roli świadomości własnego ciała. Znając je, uczymy się odczytywać wysyłane sygnały i dobierać skuteczne metody radzenia sobie z nimi.
Jak poradzić sobie z dokuczliwymi objawami psychosomatycznymi?
Warto skorzystać z pomocy terapeuty, szczególnie w początkowej fazie, gdy nie jesteśmy w stanie samodzielnie uporać się z objawami. Środki farmakologiczne mogą być pomocne, jednak często przynoszą jedynie chwilową ulgę. Warto skorzystać z technik relaksacyjnych, medytacji, masażu, aromaterapii. Nie bez znaczenia pozostaje nie tylko ilość, ale także higiena snu, dbanie o zbilansowaną dietę i dostarczanie wraz z nią niezbędnych witamin i minerałów, a także regularna aktywność fizyczna. Na co dzień dbaj też o utrzymanie równowagi i unikanie źródeł stresu zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym.