Rak szyjki macicy jest nowotworem, który rozwija się w szyjce macicy (dolnej części trzonu macicy, która łączy ją z pochwą) i wynika z niekontrolowanego wzrostu komórek nabłonka szyjki macicy. Przyczyny raka szyjki macicy nie są do końca znane, ale wiąże się go z infekcją wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). Wirus ten przenosi się drogą płciową i jest bardzo zakaźny. Około 70% przypadków raka szyjki macicy ma związek z obecnością wirusa HPV w organizmie. Zakażenie wirusem HPV nie jest równoznaczne z rozwojem raka, ponieważ większość zakażeń u kobiet młodszych od 30 roku życia ulega samosterowaniu. Pozostali czynniki, które zwiększają ryzyko raka szyjki macicy to:

• Częsta zmiana partnerów seksualnych
• Palenie papierosów
• Złe nawyki żywieniowe
• Niewłaściwa higiena intymna

Chociaż pierwsze objawy raka szyjki macicy mogą być niezauważalne, to jeśli choroba rozwija się dalej, pojawiają się specyficzne symptomy, które nie powinny być ignorowane.

• Krwawienia między miesiączkami lub po stosunku
• Bóle podbrzusza
• Bóle podczas stosunku seksualnego
• Zwiększona ilość wydzieliny pochwy, która może być śluzowa, wodnista bądź ropna

• Bóle kostno-stawowe
• Problemy z oddychaniem i kaszel
• Bóle brzucha i pleców
• Problemy z układem moczowym

Rokowania dla raka szyjki macicy są jednakowe dla wszystkich kobiet, bez względu na ich wiek, ale niebezpieczeństwo wystąpienia nowotworu zależy od wieku. W przypadku kobiet w wieku 20-30 lat zakażenie HPV zwykle samoistnie przywraca zdrowie, ale w przypadku wystąpienia raka szyjki macicy każde opóźnienie w diagnostyce i leczeniu może być zgubne dla życia pacjentki. Szanse na wyleczenie są bardzo wysokie, jeśli choroba zostanie w porę wykryta.

Leczenie raka szyjki macicy zależy od wielkości, zaawansowania i rozległości zmiany nowotworowej. W większości przypadków główne metody leczenia obejmują:

• Leczenie chirurgiczne na różnych etapach rozwoju nowotworu,
• Radioterapia w połączeniu z chemioterapią (terapia neoadiuwantowa),
• Leczenie skojarzone z zastosowaniem immunoterapii.

Istnieją testy diagnostyczne, które pomagają wykryć obecność wirusa HPV oraz potencjalne zmiany nowotworowe w szyjce macicy. Warto, aby każda kobieta po 25. roku życia wykonywała coroczne badania ginekologiczne z cytologią lub testem HPV. W przypadku zdiagnozowania raka szyjki macicy potrzebna jest kompleksowa opieka medyczna i odpowiednie leczenie. Jednak najlepszą metodą walki z rakiem szyjki macicy jest prewencja.

• Regularne wizyty u ginekologa
• Unikanie palenia tytoniu
• Odpowiednia higiena intymna
• Zdrowy styl życia
• Szczepienie przeciwko wirusowi HPV

Większość przypadków raka szyjki macicy może być skutecznie zapobiegana, stosując zdrowy styl życia i regularne kontrole u ginekologa. Szczepienie przeciw wirusowi HPV także może zapobiec rozwojowi raka szyjki macicy, dlatego warto skorzystać z niej oraz informować o niej inne kobiety.

Program profilaktyki raka szyjki macicy to kompleksowe podejście mające na celu zmniejszenie zapadalności na tę chorobę. Program ten skupia się na wzmacnianiu roli profilaktyki i edukacji w zakresie raka szyjki macicy. Przede wszystkim obejmuje regularne wykonywanie badań cytologicznych, zwanych również testami Pap, które pozwalają na wczesne wykrywanie ewentualnych zmian i nowotworów. Program profilaktyki raka szyjki macicy promuje również szczepienia przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV), który jest głównym czynnikiem ryzyka rozwoju tej choroby. Przeprowadzane są także kampanie informacyjne i edukacyjne, które mają na celu zwiększenie świadomości społeczeństwa na temat znaczenia diagnostyki wczesnej i zapobiegania raku szyjki macicy. Dzięki temu programowi możliwe jest zmniejszenie liczby zachorowań na tę chorobę oraz poprawa stanu zdrowia kobiet. Regularne uczestnictwo w programie profilaktyki raka szyjki macicy jest zalecane dla wszystkich kobiet, szczególnie tych w wieku reprodukcyjnym.